Testen met omgekeerde lenzen.

Ik kwam op het internet diverse keren mooie foto's tegen die gemaakt zijn met omgekeerde lenzen; zowel met het gebruik van echte omkeerringen direct op de body als lens+omgekeerde lens. Omkeer-ringen heb ik niet (en ook nog niet gevonden), maar het blijkt ook mogelijk om bijvoorbeeld de zonnekap hiervoor te 'misbruiken'. Hieronder een paar van m'n probeersels.


Pentax M-50 2.0 op Sigma 18-200 DC

Door gebruik te maken van 2 zonnekappen, is het me gelukt om een Pentax 50mm lens omgekeerd voor de sigma 18-200 DC te plaatsen. De lens-diameter van de 50mm Pentax is 49mm, de diameter van de Sigma is 62mm dus dat levert direct flinke vignettering op, de uitlijning van de lenzen t.o.v. elkaar is niet optimaal, maar toch levert het nog een voor mij verassend goed beeld op.
Overigens zijn niet alle zoom-standen bruikbaar want dan wordt de sensor maar voor een heel klein deel gevuld met beeldmateriaal... het beeld wordt echter niet minder ingezoomd en is al snel niet meer scherp te krijgen.

8 millimeter van het oorspronkelijke papier op de sensor; de sensor is 23,6 mm dus een verhouding van 2,95:1
Met een 28mm lens is helemaal niet te werken, kortom een leuk probeersel maar niet praktisch bruikbaar.

Petri 50mm 1:2.0 op Petri MC 135mm

Dit zijn beide lenzen die ik niet of nauwelijks gebruikt heb (tot nu toe).
De Petri-lenzen hebben een coating op de vatting die ervoor zorgt dat de lens niet zondermeer bruikbaar is op digitale bodies, maar door met de Dremel de coating bij de contactpunten voorzichtig te verwijderen wordt de lens beter bruikbaar. De lenzen hebben dezelfde filterdiameter en zijn daarom goed op elkaar te plaatsen.
Naar info op het internet, kan je de brandpuntafstand van de body-lens delen door die van de 'omkeerlens' voor de vergroting. Dat moet dus 135/50 = 2,7 keer zijn, zie de plaatjes hiernaast: 1x met de 50mm op oneindig en de 2e met de 50mm op 'dichtbij'.

Te meten is c.a. 8 mm breedte, dus net als bij de 50mm op de 200mm sigma komt dit op een vergroting van c.a. 2,95 x uit.

Dit is best een bruikbare combinatie: een bloemetje of insectje van c.a. een halve centimeter diameter past nog makkelijk binnen het beeld en is dan nog te croppen.

De 135mm lens heeft een maximale opening van 3.5 en de 50mm van 2.0 dus het is ook nog 'redelijk lichtsterk' deze combinatie.
Om enige scherptediepte te krijgen lijkt het diafragmeren met de voorste lens (de omgekeerde 50mm) het beste resultaat op te leveren; dit is natuurlijk wel het lastigste want niet door de body te bedienen.

Het diafragma van de 135mm lens is door de body te bedienen, dus op stand 'manual' van een digitaal toestel of in de half-automaten van analoge toestellen met diafragma-voorkeur is dat direct bruikbaar.

Een paar macro-fotootjes.

Uit de hand genomen, de eerste met de Sigma 18-250mm met voorzetlens en de andere foto's met diverse omgekeerde lenzen op andere lenzen: Petri 135 + 50mm, Petri 135 + Pentax 28mm, Coslinar 80-205 met Petri 50mm en Coslinar 80-205 met Petri 28mm.
Op de de foto met de Coslinar zoomlens is te zien dat de voorste lens binnen de zonnekap van de zoomlens geklemd is: dit past precies en er is dus geen lijm, plakband o.i.d. nodig. De voorste lens kan verschoven worden met de zonnekap, ook kunnen de scherpstelringen gebruikt worden om de zoomfactor te beïnvloeden.
Bij de andere lenzen-combi is te zien dat ik de lenzen op elkaar gezet heb met behulp van wat 'smeltlijm': deze is ook weer eenvoudig te verwijderen maar houdt de lenzen wel goed tegen elkaar.
De Sigma 18-200 met de omgedraaide en  op de aangepaste zonnekap geplaatste 28mm lens heb ik inclusief body met een compactje gefotografeerd...
De 'groene stengeltjes' zijn van een klein plantje wat ik tegenkwam, onder statief gefotografeerd; een flinke vergroting.
Alleen de laatste afbeelding van het bloemetje van de Zee-Aster (?) heb ik iets bijgesneden, de andere macro-opnames zijn direct van de camera afkomstig zonder crop of bewerking.

Coslinar 80-205 met Petri 50mm omgekeerd in zonnekap geklemd.

Met de Coslinar 80-205 is het werken met een omgekeerde lens vrij simpel als deze de juiste maat scherpstel-ring heeft... en dat hebben de Petri-lenzen nou mooi: dus voorzichtig in de uitschuifbare zonnekap en 'gaan maar'. Wat opvalt is de wereld van verschil tussen de verschillende zoom- en scherpstelstanden.
Eerst een rijtje met instelling op 205 mm.
1. (rechts, opname 2754): beide oneindig, zonnekap ingeschoven (lenzen zoveel mogelijk tegen elkaar).
Ongeveer 6mm zichtbaar; is c.a. 3,93:1
Verder hieronder:
1. idem, zonnekap uitgeschoven (grotere focus-afstand)
2. idem, 205 op oneindig, 50mm op dichtbij - c.a. 4,72:1
3. idem, nu ook dichtbij scherpgesteld
4. idem, maar nu zonnekap ingeschoven - 13mm -> c.a. 2:1
Hierna is de zoomlens helemaal versteld naar het andere uiterste: 80mm. -> c.a. 14,5 mm = c.a. 1,6x vergroting: 1.6:2
1. beide op dichtbij, zonnekap ingeschoven 13mm -> c.a. 2:1
2. zoom op oneindig (50mm dus nog op dichtbij) -> c.a. 14,5 mm = c.a. 1,6x vergroting: 1.6:2
3. nu ook de 50mm naar oneindig

omgedraaid: 50mm op body, zoom als omgekeerde lens...

Even andersom de lenscombi geplaatst... dan krijg je dus een mooie cirkel te zien:


Voorbeeld-opnames met scherptediepte

Om wat scherptediepte te krijgen - deze is heel minimaal met deze vergrotingsfactoren - is het dus mogelijk het diafragma te gebruiken. Hieronder een aantal opnames met de 28mm omgekeerd in de zonnekap van de Coslinar 80-205, ook weer met verschillende diafragma's; zowel van de nerf van een blaadje als het centrum van een boterbloemetje.
En hieronder verder met de 50mm omgekeerd in deze zelfde Coslinar-lens. Het verschil is heel duidelijk zichtbaar.

Ga voor ligfietsen en ligfietsonderdelen naar ELFiets: www.elfiets.nl , mijn prive-pagina: www.elvinhaak.xyz

Elvin Haak, Colijnsplaat. Zie ook http://www.elfiets.nl voor ligfietsen en http://www.elvinhaak.xyz