Mijn eerste vergrotertafel en -zuil
Toen ik mijn DoKa op zolder bij mijn ouders aan het inrichten was, was er ook een vergrotertafel en een ‘zuil’ nodig om de vergroter op te kunnen hangen.
De vergroter zelf hing rond de ‘zuil’ die aan de muur bevestigd was. Een stevige balk, waar de vergroter d.m.v. zwaartekracht rond kon klemmen: op hoogte te hangen afhankelijk van de gewenste vergroting. Meestal betekende dat: zo hoog mogelijk tegen het dak aan, zeker met kleinbeeldnegatieven om nog een beetje vergroting te kunnen maken.
Bijna alleen als ik pasfoto’s en kleiner wilde afdrukken (jawel, ook verkleinen was mogelijk met deze vergroter), hing ik hem minder hoog op. Had ik al verteld dat het een zelfbouw-vergroter was? Later meer hierover…
Als ik verder wilde uitzoomen, dus een groter vel belichten, moest ik het tafelblad naar beneden kunnen verstellen.
En jawel, dat was mogelijk: de vergrotertafel was voorzien van bordsteunen aan de muur! Door het blad van de tafel los te pakken en in andere gaten te steken, kon ik het vrij snel verplaatsen tot op een centimeter of 15 van de grond.
Wilde ik nog verder vergroten? Dan was het nodig om direct op de grond te projecteren of zelfs de vergroter van de zuil te nemen en de tafel haaks op de vloer te zetten. Dit deed ik niet vaak natuurlijk maar ik heb dit wel een aantal keren gedaan om wat grotere afdrukken voor aan de muur te maken.
1 van de bijzondere dingen van deze vergroter was de mogelijkheid om het beeldvlak te verplaatsen in een hoek: als de tafel niet echt in dezelfde lijn lag als het negatief, kon ik de lens iets verdraaien en op die manier toch een juiste afdruk maken.
Natuurlijk is dat ook handig om bijvoorbeeld scheve lijnen in architectuur te corrigeren.
En jawel, daarvoor was het dan ook weer mogelijk om de tafel schuin te zetten! De vergroter bleef dan wel loodrecht hangen.
Dit was heel handig bij sommige molen-opnames waarbij ik veel te dicht bij de molen moest staan en schuin omhoog moest kijken. Die vreemde hoek met in verhouding veel te kleine kap kon ik dan weer veel beter maken op de afdruk. De vergroters en -tafels in de school-DoKa en met mijn latere vergroter maakten dit niet mogelijk. Toch wel handige zaken kunnen doen dus met deze bijzondere combinatie.
Natuurlijk blijft het moeten versteken van de tafel wat omslachtig en duurt het instellen voor een iets verdere of minder verre vergroting extra lang. Een paar minuten ben je toch al snel verder, zeker als je ook andere zaken dan je papier en evt. vergroterbord op de tafel wilt leggen.
De tafel was overigens een oud prikbord: met een soort zacht rubber aan de bovenkant. Je kon er met potlood op schrijven / tekenen – dus bijvoorbeeld de omlijningen van je papier opzetten – of met punaises en spelden een positie snel aangeven. Dit was ook behoorlijk handig.
Binnenkort ga ik wat vertellen over mijn eerste vergroter…